4D ultrazvuk
Savremena kontrola trudnoće ne može da se zamisli bez ultrazvučnog pregleda. Ultrazvuk je neinvazivno dijagnostičko sredstvo koje ginekologu omogućava direktno i neposredno posmatranje ploda u materici, a roditeljima pruža zadovoljstvo što imaju mogućnost da “uživo” vide svoju bebu i njen razvoj i pre porođaja.
Medicinske koristi od ovakvog načina pregleda su nemerljive – pouzdano utvrđivanje trudnoće, analiza građe i otkrivanje eventualnih anomalija ploda.
Vizuelizacija fetusa u vidu “žive” trodimenzionalne slike je oduvek bila san lekara. Prvi pokušaj da se konstruiše takav aparat datira još iz 1973. godine – multiplanar scanner. Uporedo sa poboljšanjem kvaliteta slike standardnih dvodimenzionalnih ultrazvučnih aparata (2D), brz tehnološki napredak je doneo i sasvim novu tehnologiju pregleda, koja se bazira na ultrazvuku. Radi se o aparatima koji stvaraju trodimenzionalnu sliku (3D) i trodimenzionalni film (4D) analiziranog objekta. Za razliku od standardnog ultrazvučnog prikaza u vidu siluete (obrisa, senke), 3D/4D pregled bukvalno daje slici osećaj dubine i prostorne orijentacije. Razlika je ekvivalentna
razlici između slike i skulpture.
4D ultrazvučni pregled ne traje duže od konvencionalnog 2D ultrazvučnog pregleda i zavisi od veličine ploda (gestacijske starosti) i položaja ploda. Pregled obično traje između 20 i 40 minuta, ne zahteva neku specifičnu pripremu i ne nosi veći rizik za oštećenje ploda u odnosu na tradicionalni 2D ultrazvuk.
Značaj 4D ultrazvuka u perinatalnoj medicini i antenatalnoj dijagnostici uključuje analizu kompleksnih anatomskih struktura, analizu spoljašnjih minor defekata fetusa, volumetrijsko merenje organa, plastične transparentne slike fetalnog skeleta, sagledavanje i analizu uterusne, placentne i fetalne vaskularizacije i vaskularne rezistencije.
Savremeni aparati omogućuju pohranjivanje skeniranih volumena i slika za kasniju analizu i/ili superviziju. Sve ovo čini da 4D ultrazvuk zauzme značajno mesto u prenatalnoj dijagnostici i čini je nezaobilaznom u svakom modernom perinatalnom centru.
Primena 4D ultrazvuka u ginekologiji omogućila je dijagnostiku anomalija uterusa, endometrijalnih lezija, adhezija, tuboovarijalnih masa, hidrosalpingsa, anomalija Milerovih kanala, ovarijalnih cisti, malih intraovarijalnih tumora, color ili power doppler vizuelizacija intratumorske vaskularizacije, neovaskularizacije i protoka kod cerviklanih i ovarijalnih karcinoma, ispitivanja prohodnosti jajovoda itd.
Primena 4D ultrazvučnih aparata u ginekologiji i perinatologiji omogućava:
- određivanje gestacijske starosti,
- analizu fetalnog razvoja,
- praćenje višeplodnih i visoko rizičnih trudnoća,
- detekciju fetalnih anomalija,
- detekciju placentnih abnormalnosti,
- lokalizaciju placente,
- detekciju ektopičnih trudnoća i ostalih abnormalnosti trudnoće,
- detekciju urođenih anomalija uterusa,
- detekciju abnormalnih krvarenja,
- detekciju ovarijalnih cisti i malih intraovarijalnih tumora, itd.
Na kraju, po nekim iskustvima jedna od najvećih novina koju 4D ultrasonografija donosi, jeste otkrivanje potpuno nove i do sada nezamislive dimenzije intrauterinog života. Po prvi put lekari i budući roditelji su u prilici da budu svedoci intenzivnog emotivnog života ploda mesecima pre rođenja (pokreti ploda, smeh, mrštenje, plač, treptanje, češkanje, sisanje prstića itd.).
